मोदीका अनुसार राष्ट्रपुञ्जले वर्तमानको वास्तविक चित्र प्रस्तुत गर्दैन। त्यसैले यस्ता संस्थाको सुधार आवश्यक रहेको प्रधानमन्त्रीको भनाइ छ ।
वर्तमान विश्वको यथार्थ चित्र प्रस्तुत नगरे संयुक्त राष्ट्र संघ र सुरक्षा परिषद् ‘वार्ता’ संस्था मात्रै रहनेछन्, जी–७ को मञ्चबाट भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीको कडा सन्देश । उनको प्रश्न छ, जहाँ शान्ति र स्थायित्वका विषयमा छलफल गर्न संयुक्त राष्ट्र संघको स्थापना भएको हो, त्यहाँ अन्य विश्व मञ्चहरूले किन यसबारे चिन्ता गरिरहेका छन् ? सन्देश एउटै छ। यो विशाल संगठन परिवर्तन आवश्यक छ।
प्रधानमन्त्रीको भनाइमा अहिले पनि शान्ति र यथास्थितिको विषयमा अन्य विभिन्न मञ्चमा किन छलफल गरिरहनुपर्ने आवश्यकता छ । शान्ति स्थापनाको उदेश्यका साथ स्थापना भएको संयुक्त राष्ट्रसंघ अहिलेको द्वन्द्व रोक्न किन असमर्थ छ?’
यो अन्त्य होइन। नरेन्द्र मोदीको प्रश्न, ‘संयुक्त राष्ट्रले आतंकवादको परिभाषा किन स्वीकार गर्न सकेन? आत्मनिरीक्षणले मात्र चित्र स्पष्ट हुन्छ। गत शताब्दीमा बनेको यो संस्था २१ औं शताब्दीको व्यवस्थासँग मेल खाँदैन ।
उनका अनुसार राष्ट्रपुञ्जले वर्तमानको वास्तविक चित्र प्रस्तुत गर्दैन । त्यसैले यस्ता संस्थाको सुधार आवश्यक रहेको प्रधानमन्त्रीको भनाइ छ । मोदीको शब्दमा, उनीहरूले ग्लोबल साउथको लागि काम गर्नुपर्छ। अन्यथा उनीहरूले द्वन्द्व अन्त्यको कुरा मात्र गर्नेछन् । त्यसो भएमा संयुक्त राष्ट्र संघ र सुरक्षा परिषद् एक वार्तालाप संस्था मात्र हुनेछ।’
नयाँ दिल्लीले लामो समयदेखि संयुक्त राष्ट्र संघमा सुधारका लागि दबाब दिइरहेको छ। भारतले पनि सुरक्षा परिषद्मा स्थायी सदस्यताको खोजी गरिरहेको छ । हालसम्म पाँच राष्ट्र अमेरिका, रुस, बेलायत, फ्रान्स र चीन सुरक्षा परिषद्का स्थायी सदस्य छन् । कुनै पनि महत्त्वपूर्ण प्रस्तावलाई “भिटो” गर्ने अधिकार यी पाँचजनासँग मात्र हुन्छ।
यो सदस्यता बढाउन राष्ट्रसंघमा दबाब बढिरहेको छ । भारतसँगै ब्राजिल, दक्षिण अमेरिका र जापान पनि यो सदस्यताको दावीकर्तामा परेका छन् । तर अहिलेसम्म यस विषयमा कुनै निर्णय भएको छैन ।
संयोगवश, रूसले संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषदमा स्थायी सीट र आणविक आपूर्तिकर्ता समूह (एनएसजी) को सदस्यताको लागि भारतको मागलाई समर्थन गर्ने वाचा गरेको छ। अमेरिकामा पनि एउटा धुन सुनियो । पछि बेलायत र फ्रान्सले पनि सहयोग गर्ने प्रतिबद्धता जनाएका थिए ।
